ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

   NEOΛΙΘΙΚΗ  ΠΕΡΙΟΔΟΣ

                                                                 

 Η περίοδος αυτή ονομάστηκε νεολιθική γιατί ο άνθρωπος άρχισε να λειαίνει τις πέτρες που χρησιμοποιούσε για την κατασκευή των εργαλείων και των όπλων του.           

                                                                   

Στην Ευρώπη ξεκίνησε πριν 6000 χρόνια όταν το κλίμα άρχισε να γίνεται ίδιο με το σημερινό. Τα   ζώα και τα φυτά  εκείνη την περίοδο είναι σχεδόν ίδια με τα άγρια  σημερινά. Είναι η περίοδος που ο άνθρωπος από νομάδας κυνηγός γίνεται αγρότης και κτηνοτρόφος.  Μια από τις μεγαλύτερες

ανακαλύψεις του ανθρώπου είναι η καλλιέργεια της γης, ενώ η εξημέρωση των ζώων του παρείχε άφθονο κρέας, γάλα και μαλί. Με την καλυτέρευση του κλίματος ο νεολιθικός άνθρωπος χτίζει καλύβες στην ύπαιθρο και δημιουργεί μια νέα κοινωνική ομάδα ,το χωριό. Η εμφάνιση των χωριών και η κοινωνική ζωή έφερε και την αρχή του  νέου πολιτισμού.  Στην εμφάνιση μοιάζουν πολύ με τον σημερινό άνθρωπο ,και ειδικά στη Μεσόγειο δημιουργείται  «ο αρμονικός δολιχοκέφαλος» ο οποίος  θα δημιουργήσει το σημερινό τύπο «άνθρωπος ο μεσογειακός».

 Νέες μεγάλες ανακαλύψεις δίνουν ώθηση και αλλάζουν εντελώς την μοίρα του ανθρώπινου γένους. Η πλίθα έδωσε  ώθηση στην αρχιτεκτονική, ενώ στο τέλος της περιόδου άνθισε η γλυπτική, η μουσική και η κεραμική.

Η περιοχή της Δίρφυς είναι γεμάτη από υπολλείματα  νεολιθικών οικισμών μιας και οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές. Η συγκέντρωση αυτή των οικισμών έχει σχέση με την ύπαρξη σπηλαίων και κοιλωμάτων τους πρόημους χρόνους. Οι ποταμοί ,οι πηγές, τα εύφορα πεδινά εδάφη που ευνοούσαν της καλλιέργειες, η πλούσια βλάστηση για την κτηνοτροφία δημιούργησαν από ότι φαίνεται πολύ κοντινούς οικισμούς σε μικρές αποστάσεις μεταγενέστερα. Δεν είναι τυχαίο που οι σημαντικότεροι οικισμοί αυτής της εποχή αναπτύσσονται στην ευρύτερη περιοχή του Πισσώνα , και των Καθενών

μέρη ακόμα και σήμερα εύφορα και γεωργικά.

ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ

ΠΡΩΤΟΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ

Περιοχή Καθενών

ΠΑΛΙΟΥΡΑΣ

Δύο χιλιόμετρα πριν τους Καθενούς στην αριστερή πλευρά του δρόμου βρίσκεται ο λόφος Πάλιουρας. Ο λόφος είναι κομμένος στην μέση από τα έργα που έγιναν για την διάνοιξη του δρόμου. Δυστυχώς πολλά αντικείμενα της λίθινης εποχής πρέπει να καταστράφηκαν από τα μηχανήματα που έκαναν την διάνοιξη του δρόμου. Στην περιοχή βρέθηκαν λίθινα σκεύη, άβαφα και ερυθρά όστρακα.

ΚΡΑΣΑΣ

Ένα χιλιόμετρο από την θέση Πάλιουρας ακριβώς απέναντι, αριστερά του δρόμου βρέθηκαν οικοδομικά λείψανα νεολιθικού οικισμού καθώς και αγγεία ίδια μ’ αυτά που βρέθηκαν στη θέση Πάλιουρας.

ΝΤΟΥΓΛΗ :

Πιθανολογείται κυκλώπειο τείχος.

Περιοχή Πισσώνα

ΛΕΧΡΕΣ

Η θέση της περιοχής βρίσκεται νότια του Πισσώνα. Ιδανικό μέρος για επιβίωση του νεολιθικού ανθρώπου. Πρόκειται για μια κοιλάδα περιτριγυρισμένη από βουνά. Η γύρω περιοχή έχει πυκνά δάση ιδανικά για κυνήγι και κτηνοτροφία. Στη μέση της λεκάνης υπάρχει λόφος που σχηματίζει μία κοιλότητα ιδανική για ανθρώπινο καταφύγιο. Στην άκρη της κοιλάδας υπάρχει πηγή. Στην περιοχή βρέθηκαν κομμάτια πυριτόλιθου, πήλινα αγγεία αρχαιότερης νεολιθικής περιόδου και λίγα της πρωτοελλαδικής περιόδου.

ΚΟΥΤΠΑΣ

Λόφος στην είσοδο του χωριού αριστερά καλυμμένος στο μεγαλύτερο μέρος του από σπίτια. Βρέθηκαν άβαφα όστρακα νεολιθικής εποχής.

ΤΑΡΑΜΑΝΕΣ

Αριστερά του δρόμου για Αφράτι. Στο μικρό σπήλαιο της περιοχής βρέθηκαν κεραμικά αγγεία και λίθινα σκεύη.

ΚΑΣΤΕΛΙ

Δύο χιλιόμετρα από τις Ταραμανές κάτω από την κορυφή του υψώματος βρίσκεται μικρό σπήλαιο. Στο σπήλαιο βρέθηκαν άβαφα όστρακα.

ΠΟΛΥΤΗΡΑ

Βρέθηκαν αγγεία νεολιθικής εποχής.

ΚΑΛΑΠΟΔΙ

Βρέθηκαν όστρακα και οψιανοί. Δύο χιλιόμετρα μετά την Πολυτήρα.

Περιοχή Μίστρου

ΔΡΑΚΟΣΠΗΛΙΑ

Βρίσκεται σε μία από τις κορυφές του Ερετριανού Ολύμπου. Σε 50 μ. από την σπηλιά βρέθηκαν όστρακα νεολιθικής εποχής.

ΚΛΙΜΑΚΙ: Βρέθηκαν οψιανοί και λίθινος πέλεκυς.

ΣΠΗΛΑΙΟ ΜΕΡΙΑΝΗ: Βρέθηκαν νεολιθικά όστρακα.

ΖΕΣΤΑ ΝΕΡΑ: Βρέθηκαν οικοδομήματα νεολιθικής εποχής και όστρακα πρωτονεολιθικής εποχής. Η περιοχή θα μας απασχολήσει και στην Μυκηναϊκή περίοδο.

Περιοχή Θεολόγου

ΓΚΙΩΝΗ

Λόφος που βρίσκεται ένα χιλιόμετρο δυτικά του χωριού. Βρέθηκε λίθινος πέλεκυς.

ΠΛΑΤΩΜΑ

Ανατολικά του χωριού. Βρέθηκαν λίθινος πέλεκυς και προϊστορικά όστρακα.

ΠΑΝΑΓΙΑ

Ανατολικά της εκκλησίας. Βρέθηκαν άβαφα και ερυθρά όστρακα.

ΒΟ`Ι`ΔΟΚΛΕΦΤΡΑ

Βρέθηκαν άβαφα όστρακα.

Περιοχή Πάλιουρα

ΛΑΚΚΕΣ

Τοποθεσία που βρίσκεται 800 μέτρα από το χωριό. Ιδανική τοποθεσία για εγκατάσταση, λόγω εδάφους και νερού (Μεσσάπιος).

ΡΕΡΕΣ

Ν.Δ. από τις Λάκκες. Βρέθηκαν ερυθρόμορφα αγγεία.

Φαράγγι της Αγάλης

ΣΠΗΛΙΑ ΒΟ`Ι`ΔΟΚΛΕΦΤΡΑ

Η σπηλιά βρίσκεται στη δεξιά διακλάδωση του φαραγγιού και βρέθηκαν προϊστορικά ερυθρόμορφα όστρακα.

Περιοχή Μακρυκάπας

ΡΑΚΟΥ

Χαμηλός λόφος ανατολικά του χωριού. Βρέθηκαν προϊστορικοί τάφοι, πυριτόλιθοι και άβαφα προϊστορικά όστρακα.

ΧΑΡΜΠΙΖΑ

Μεταξύ Μακρυκάπας και Αγ. Αθανασίου αριστερά του ποταμού. Η περιοχή θα μας απασχολήσει και τους κλασικούς χρόνους με το όνομα Χαλκούτα. Βρέθηκαν λίθινα τσαπιά και οψιανοί. Από την περιοχή της Μακρυκάπας στο μουσείο Μπενάκη φυλάσσονται δύο χρυσά αγγεία λίθινης εποχής. Δράττομαι αυτής της ευκαιρίας για να πω ότι αν μαζευτούν τα διάφορα ευρήματα της Παραδίρφυας περιοχής, το μουσείο σε  κάποιο από τα χωριά της Δίρφυς θα γίνει πραγματικότητα και θα είναι πολύ αξιόλογο.

Περιοχή Αγ. Αθανασίου

Στην άλλη όχθη του ποταμού απέναντι από την Χάρμπιζα βρέθηκαν περίπου τα ίδια αντικείμενα.

ΧΙΛΙΑΔΟΥ

Στην Παραλία της Χιλιαδούς στο λόφο που υπάρχουν ερείπια αρχαίου ναού βρέθηκαν όστρακα νεολιθικής εποχής.

ΓΛΥΦΑΔΑ

Υπάρχουν τρεις( δυο ) δεξαμενές νεολιθικής εποχής τόσο τέλεια κατασκευασμένες που οι κάτοικοι του χωριού τις χρησιμοποιούσαν ως την δεκαετία του πενήντα. Το δρακόσπιτο της Δίρφυς που βρίσκεται δίπλα στη μία δεξαμενή είναι άγνωστης εποχής και προέλευσης.

Σημείωση

Τα  περισσότερα στοιχεία αντλήθηκαν από την εργασία του Αδαμαντίου Σάμψων που αφορά τους νεολιθικούς οικισμούς της Εύβοιας και περιλαμβάνονται στο Αρχείο της Εταιρείας Ευβοικών Σπουδών


Γ. ΜΥΤΑΚΗΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:ΠΗΓΗ