Η ΠΙΠΕΡΙΑ

H θεία Λένη Κυράνα (Στρουμπούλα)

Η ΠΙΠΕΡΙΑ

Την 1 του Μάη του 1934 η θεία Λένη Κυράνα (Στρουμπούλα) πήγε στον Αι Λιά μαζί με τις λίγο μεγαλύτερες Δημητρούλα του Γκρά, την Γιαννού του Σιμιτζή και κάποιες άλλες κοπέλες που δεν θυμάται, την έντυσαν πιπεριά με τα γκιργκιφίσα την παραδοσιακή φορεσιά και ξεκίνησαν χορεύοντας για το χωριό. Στο δρόμο μάζευαν λουλούδια και πρασινάδα, έντυναν το καλάθι τους και την πιπεριά.Μόλις έφταναν στο χωριό έπαιρναν με την σειρά όλα τα σπίτια. Στο κάθε σπίτι χόρευαν και τραγούδαγαν.

Πιπεριά, γλυκιά ροδιά,

γρήγορα στον Αι Λιά

κι ο Αι Λιάς στους ουρανούς

να βρέξει για τους γεωργούς

για τα στάρια, τα κριθάρια

του φτωχού τα παρασπόρια

Οι νοικοκυρές τις φίλευαν με αυγά, τυρί κλπ.

Αυτό βέβαια σύμφωνα με τις μαρτυρίες που συγκεντρώσαμε ήταν

όταν το έθιμο είχε φθάσει στην παρακμή του και ήταν τη χρονιά που σταμάτησε. Αρκετά παλαιότερα ήταν τελείως διαφορετικό. Σε περιόδους ξηρασίας, όλο το χωριό μαζευόταν στου Νασάκη το μύλο στην καμάρα στην Κάτω Στενή. Η πιπεριά φόραγε την παραδοσιακή φορεσιά. Την γέμιζαν πρασινάδα και την κατάβρεχαν με το νερό που έπεφτε στο μύλο. Όλοι μαζί ξεκίναγαν τραγουδώντας για τον Αι Λιά. Χόρευαν γύρω γύρω από την εκκλησία κατάβρεχαν την πιπεριά με νερό ούτως ώστε να βρέξει και την έραναν με άνθη.

Προφήτης Ηλιας

Σύμφωνα με τις ίδιες μαρτυρίες μετά από λίγο καιρό πάντα έβρεχε.

Το έθιμο της πιπεριάς έτσι όπως το ακούσαμε έχει πολλές ομοιότητες με το αναβιωμένο έθιμο της πιπεριάς στην Κερασιά.

Στον Αι Λιά πήγαιναν γιατί είναι ο Άγιος που είχε δώσει εντολή να κλείσουν οι ουρανοί για τρία χρόνια και έξι μήνες όταν είχε οργιστεί από τις αμαρτίες των ανθρώπων.



Το έθιμο από έναν περιηγητή το 1841 πιθανώς στην περιοχή του Μαντουδίου

Ο διάσημος ιστορικός, ακαδημαϊκός και πολιτικός, περιηγητής Αλεξάντερ Μπυσόν το 1841 περιηγείται την Εύβοια και περιγράφει το έθιμο της Πιπεριάς όπως του το περιέγραψαν στο δρόμο της επιστροφής από  τα Αχμέταγα.

«Καθώς ερχόμουν για το ταξίδι αυτό άκουσα για ένα πολύ

ποιητικό έθιμο που υπάρχει ακόμα εδώ από τα πολύ αρχαία χρόνια. Σε περιόδους ξηρασίας που φτάνει σε σημείο να γίνεται απαραίτητη η βροχή, ντύνουνένα κορίτσι όπως ήταν οι αρχαίες

Ναϊάδες και το καλύπτουν με καλάμια και άνθη υδρόβιων φυτών. Στο κεφάλι της από όπου κρέμονταιτα μακριά της μαλλιά, βάζουν ένα στεφάνι από φύλλα και οι ιερείς μετους υπόλοιπους χριστιανούς την περιφέρουν στην κοινότητα και μετάστις όχθες του ποταμού σαν να ήθελαν να την

θυσιάσουνστον ποταμό.Σε όλο το μήκος αυτής της διαδρομής που γίνεται η λιτανείαοι υπόλοιποι κάτοικοι που παρακολουθούν

ραντίζουν με ένα ραντιστήριτην γη, το κορίτσι και τους εαυτούς τους με μικρές σταγόνες από το νερό του ποταμού»