Η εκκλησιαστική ζωή απο το 1912 έως σήμερα

Με το από 28-9-1912 Βασιλικό Διάταγμα, Περί ορισμού των ενοριακών Ναών στα χωριά του Δήμου Διρφύων, όπως γνωρίσαμε, εφημέριοι στον ενοριακό Ναό Άνω Στενής «Η Κοίμηση της Θεοτόκου», ιερείς ήταν. Ο Παπαναστάσης Σιμιτζής (ήταν και εξομολόγος), ο Παπαγεώργης Θωμάς και ο Παπανικόλας Κουτσούκος (Παπανίκας), οι οποίοι ιερουργούσαν εκ περιτροπής και στους Βούνους και Μαυρόπουλο.

Στους Βούνους αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 1924, καθόσον από το έτος αυτό οι Βούνοι αποτέλεσαν ιδίαν ενορία, με ενοριακό Ναό του Αγίου Γεωργίου.Στην ενορία αυτή χειροτονηθείς ιερέας την 31 Δεκεμβρίου 1924 τοποθετήθηκε ο Παπανικόλας Βαής, ο οποίος υπηρετούσε και ως δάσκαλος στο χωριό.

Κατά το έτος 1929 αποφασίστηκε η ανακαίνιση του Καθολικού Ιερού Ναού «Η Κοίμηση της Θεοτόκου» Άνω Στενής, διά ανυψώσεως της στέγης του.

Παπαγιώργης Σιμιτζής
 (Παπατσιρώνης).
Ιερούργησε στην Κάτω Στενή
από  το 1917 έως το 1946

Η ενοριακή επιτροπή τότε αποτελείτο από τους Χαράλαμπο Γ. Παπακηρύκο, Αθανάσιο Αν. Μαστρογιάννη, Σταύρο Αθ. Κουτσούκο  και Γεώργιο Λέων (Γουράκη).

Πριν την ανακαίνιση του Ναού είχε κατεδαφιστεί το υπάρχον τότε κωδωνοστάσιο που βρισκόταν αριστερά μπαίνοντας, στον περίβολο του Ναού, όπως επίσης είχε κατεδαφιστεί και και το υπάρχον τότε υπόστεγο, στη δυτική πλευρά του Ναού.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών, που άρχισαν κατά το τέλος Αυγούστου 1929 κατεδαφίστηκε και το υπάρχων στον περίβολο περιτοίχισμα.

Έτσι ο Ναός ανυψώθηκε και αντικαταστάθηκε η στέγη του που στερεώθηκε με οχτώ κίονες (κολώνες), που διαιρούσαν το Ναό σε τρία κλήτη.Οι εργασίες τελείωσαν τον Δεκέμβριο του 1930 και από τα Χριστούγεννα αυτού του έτους άρχισε να λειτουργεί.

Το έτος 1929 επίσης, μετά την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, 15 Αυγούστου, διακοσμήθηκε εσωτερικά ο μικρός Ναΐσκος της Αγίας Άννης, με δαπάνες του Ιωάννη Αγγελή, καθηγητού και Αποστόλου Μπεληγιάννη, γιου του πρώτου και γαμπρού, του δευτέρου, επί θυγατρί του Μελετίου Αγγελή, ο οποίος όπως έχουμε γνωρίσει, μαζί με τους αδελφούς Μεταξά είχαν αναγείρει τον Ιερό αυτό Ναΐσκο το έτος 1904.

Στην ενορία Κάτω Στενής εφημέρευε από του 1917 τοποθετηθείς εκεί δια μεταθέσεως από την ενορία Βλαχιάς, ο ιερεύς Παπαγεώργης Σιμιτζής (Παπατσιρώνης).

Ο υπάρχων τότε Ναός στην Κάτω Στενή της Αγίας Τριάδος, ήταν μικρών διαστάσεων. Έπρεπε να ανεγερθεί νέος, διότι ο πληθυσμός του χωριού αυξανότανε με την πάροδο του χρόνου

Παπαπέτρος Σιμιτζής.
 Ιερούργησε στην Κάτω Στενή
, από το 1947 έως το 1970

Το έτος 1928 αποφασίστηκε η κατεδάφισή του και η ανέγερση νέου.

Τέσσερα περίπου χρόνια διήρκεσαν οι εργασίες για την αποπεράτωσή του.

Ο νέος Καθολικός Ιερός Ναός ανεγέρθη στο ίδιο οικόπεδο που υπήρχε και ο παλιός, έγινε δε πολύ μεγαλύτερος, αφού στερεώθηκε με οχτώ κίονες κατ΄ αντιστοιχία διαιρώντας το Ναό σε τρία κλήτη.

Από το 1932 άρχισε να λειτουργεί. Μέλη της Ενοριακής Επιτροπής κατά τη διάρκεια της ανέγερσης του Ναού ήταν οι Δημήτριος Καλαμάρας, Δημήτριος Γερακίνης, Ιωάννης Σιμιτζής και Γεώργιος Κρητικός.

Από το έτος 1930 και μετά, εξακολουθούσαν να είναι εφημέριοι στην ενορία της Άνω Στενής, οι ιερείς, Παπαγιώργης Θωμάς και Παπανικόλας Κουτσούκος.
 Ο Παπαναστάσης Σιμιτζής είχε αποχωρήσει λόγω γήρατος την 20^η Ιουλίου 1931.

Παπαβαγγέλης Μπαμπούρης.
Ιερούργησε στην 'Ανω Στενή
. από το 1936 έως το 1979

Χειροτονήθηκε ιερέας και τοποθετήθηκε στην ενορία «Η Κοίμηση της Θεοτόκου Γιδών», ο καταγόμενος από τη Στενή Παπαβαγγέλης Μπαρμπούρης. Αυτός μαζί με τον Παπανικόλα Κουτσούκο, εναλλάξ από του ίδιου έτους ιερουργούν και στις δύο ενορίες, Άνω Στενής και Γιδών.

Το 1935, με τον θάνατο του Παπανικόλα Κουτσούκου και την αποχώρηση λόγω γήρατος του Παπαγιώργη Θωμά, διενεργήθει την 22^α Δεκεμβρίου 1935 εκλογή για πλήρωση της κενής εφημεριακής θέσης της Ενορίας του Ιερού Ναού «Η Κοίμηση της Θεοτόκου Άνω Στενής».

Στην εκλογή αυτή εξελέγη ο Παπαβαγγέλης Μπαρμπούρης, ο οποίος και μετετέθη, με το από 8 Ιανουαρίου 1936 εγγράφου της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος, στην ενορία Άνω Στενής.

Κατά τα έτη από τού 1930 μέχρι τού 1941 χρημάτισαν 'Ενοριακοί 'Επίτροποι ιερού Ναού,στην Άνω Στενή κατά διάφορα έτη έκαστος, οι κάτωθι: Κωνσταντίνος Ιωάννου Γιαννούκος, Δημήτριος Β. Λέων, 'Απόστολος 'Αθανασίου Σιμιτζής, 'Αθανάσιος Άντ. Μαστρογιάννης, Δημήτριος Κων. Βασιλείου, Γεώργιος Σ. Κυράνας, Σπύρος Κ. Βασιλείου, 'Ιωάννης Άνασ. Μαστρογιάννης, Χριστόδουλος Στ. Πισινάρας, Ταξιάρχης Δ. Μπεληγιάννης, Γεώργιος Κ. Μαστρογιάννης, Σπύρος Κων. Ντουμάνης. Μερικοί απ΄ αυτούς διετέλεσαν ενοριακοί επίτροποι και μετά το 1941.

Μεταξύ των ετών 1931-1936 έγιναν τα εξής εκκλησιαστικά έργα. Μετά την ανακαίνιση του Καθολικού Ιερού Ναού «Κοίμηση της Θεοτόκου», ακολούθησε ο εσωτερικός καλλωπισμός. Κατασκευάστηκαν νέες θύρες και παράθυρα, ανακαινίστηκε το Ιερό Τέμπλο, έγινε σοβάτισμα του εσωτερικού του Ναού και υψώθηκε προς την Δυτική πλευρά το νέο κωδωνοστάσιο.

Παπακώστας Παπαγεωργίου.
 Ιερούργησε στην Κάτω Στενή,
 από το 1971 έως το 1979
και στην Άνω Στενή από το 1979 μέχρι σήμερα.

Ύστερα από έρανο που έγινε μεταξύ των Στενιωτών εργατών της Μεταλλευτικής εταιρείας Λάρυμνας έγινε η εικονογράφηση του Παντοκράτορα, εντός κύκλου επί του κεντρικού θόλου του Ναού και κύκλωθεν εικονογραφήθηκαν οι τέσσερις Ευαγγελιστές.

Το 1936 κατασκευάστηκε με δαπάνη του Απόστολου Μπεληγιάννη, το περιτοίχισμα του Ναού.

Το ίδιο έτος αντικαταστάθηκε η μικρή στέγη του Ναΐσκου Ιωάννου του Προδρόμου (Αγιαννάκης), που βρίσκεται στην περιοχή του Παλιοχωρίου.

Μεταξύ των ετών 1937 και 1938 έγινε ανακατασκευή του εξωκκλησιού «Άγιος Νικόλαος»

Το 1939 κατασκευάστηκε το ερειπωμένο εξωκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης με δαπάνη του εκ Στενής καταγόμενου και διαμένοντος στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Αγγελή Σουλτάνη.

Το 1940 έγινε ανακαίνιση του εξωκλησιού «Άγιοι Απόστολοι» από το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο.

Στην Ενορία Αγίας Τριάδος Κάτω Στενής, εφημέριος  ήταν ο από το1917 τοποθετηθείς δια μεταθέσεως εκ της Ενορίας Αγίας Τριάδος Βλαχιάς, ο ιερέας Παπαγεώργης Σιμιτζής. Την 19^η Μαρτίου 1939, χειροτονήθηκες ιερέας για την Ενορία Αγίας Τριάδος Μαυροπούλου ο γιος του Παπαγεώργη, Παπαπέτρος Σιμιτζής. Αυτός πολλές φορές ιερουργούσε και στην Ενορία Κάτω Στενής, βοηθώντας τον γέροντα πατέρα του ο οποίος απεβίωσε το 1946

Στην κενωθείσα εφημεριακή θέση μετετέθη από το Μαυρόπουλο ο Παπαπέτρος Σιμιτζής δια του από 4 Ιανουαρίου 1947 εγγράφου της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος και ασκούσε έκτοτε το λειτούργημα του ιερέως στην ενορία Κάτω Στενής.

Παπαπαναγιώτης Θάνος.
Ιερούργησε στην Κατω Στενή,
από το 1979 έως το 2002

Μετά το έτος 1932 που άρχισε να λειτουργεί ο νέος Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδος Κάτω Στενής, οι εργασίες συνεχίστηκαν για τον εσωτερικό καλλωπισμό της. Ανακαινίσθη το Ιερό Τέμπλο, έγινε το πλακόστρωμα του δαπέδου, το σοβάτισμα και άλλες εργασίες.

Η Παναγία (Παναγιά) που γιορτάζει στις 23 Αυγούστου (τα εννιάμερα της Παναγίας), είναι βυζαντινός Ναός με σπάνιες τοιχογραφίες.

Το 1952 ή 1953 λόγω καθίζησης του εδάφους υπέστη μικρό ρήγμα, το οποίο με τον καιρό γινόταν μεγαλύτερο. Αμέσως κινητοποιήθηκαν οι κάτοικοι και η εκκλησιαστική επιτροπή και με εράνους και τις συμβουλές μηχανικών προέβησαν σε στήριξη του Ναού με κατασκευή τρούλου από μπετόν αρμέ, χωρίς να θιγούν οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό του Ναού

Και εξωτερικά με σενάζ οπλισμένο ως το ύψος των πρεκιών και με υποστυλώματα αντιστήριξης στις δύο γωνίες στις συνδεδεμένες με το σενάζ.

Δύο εκκλησίες που δεν ανήκουν στις ενορίες Άνω και Κάτω Στενής, ο Άγιος Δημήτριος (Λούτσα) Και Αγία Κυριακή (Καμπιά), είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την θρησκευτική συνείδηση των Στενιωτών που τις επισκέπτονται συχνά.

Παπαγιώργης Τσουνής.
Ιερούργησε στην Κάτω Στενή.
 από το 2005 .έως το 2014.
Την 1-1-2015, ενώ έριχνε χιόνι και φυσούσε,
φτάνοντας στην εκκλησία για να ιερουργήσει
απεβίωσε

Παρατηρούμε ότι στον εκκλησιαστικό τομέα επιτελέστηκαν σημαντικά έργα.

Αυτό πρέπει να αποδοθεί στους κατά καιρούς ιερείς, στους ενοριακούς επίτροπους και στους κατοίκους Άνω και Κάτω Στενής, οι οποίοι με τις προσφορές τους και την προσωπική τους εργασία συνέβαλαν για την εκτέλεση αυτών των έργων, αλλά και στους κατοίκους άλλων χωριών, που πρόσφεραν διάφορα ποσά, ανάλογα με τις δυνατότητές τους στις καταρτιζόμενες ερανικές επιτροπές.

Να μην παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι στους διάφορους Ναούς υπάρχουν αφιερώσεις Αγίων εικόνων και άλλων Ιερών εκκλησιαστικών σκευών από φιλόθρησκους Χριστιανούς.

Μεταπολεμικά ανεγέρθησαν στη Στενή τα παρακάτω εξωκλήσια.

Αγίων Κηρύκου και Ιουλίτης, από τον Γιατρό Κηρύκο Παπακωνσταντίνου και με την αρωγή του αδελφού του,επίσης Γιατρού Δημήτρίου Παπακωνσταντίνου στη θέση «Στατόρι»

Αγίων Αναργύρων, από τον Γιατρό Νικόλαο Παπαγεωργίου (Ξυνιάρη)

Στη θέση «Στατόρι».

Ιερός Ναός "Η Κοίμηση της Θεοτόκου", Άνω Στενή

Άγίου Νεκταρίου, από το Γιατρό Κηρύκο Παπακωνσταντίνου, στη θέση «Ντάμη».

Αγίας Παρασκευής, από τον Κωνσταντίνο Γάτο και του Αγίου Παντελεήμονος, από τον Ζήση Σπυριδάκη. Και οι δύο αυτοί Ναοί βρίσκονται στην περιοχή «Καλουρκό» (Καλογερικό).

Το 1964 άρχισε να χτίζεται ο Νεκροταφειακός Ναός της Αγίας Αικατερίνης, ο οποίος τελείωσε το 1965. Εφημέριος ήταν ο Παπαπέτρος Σιμιτζής. Όταν έφτιαξαν τον περίβολο, για να αρχίσει να λειτουργεί σα Νεκροταφείο, το οποίο θα μεταφερόταν από τους Αγίους Ταξιάρχες, αποφάσισαν ο ιερέας και τα μέλη της επιτροπής ότι στο ναό θα δοθεί το όνομα αυτού ή αυτής που θα αποβιώσει και θα ταφεί εκεί.

Λίγο διάστημα (περίπου ένα μήνα πριν αρχίσουν οι εργασίες ανέγερσης του Ναού απεβίωσε η Αικατερίνη Παπαϊωάννου και ετάφη εκεί. Έτσι ο Ναός αφιερώθηκε στην Αγία Αικατερίνη.

Ιερός Ναός "Αγία Τριάς" Κάτω Στενής

Στην Άνω Στενή τον Παπαβαγγέλη Μπαρμπούρη, αντικατέστησε ο Παπακώστας Παπαγεωργίου, προερχόμενος από την Ενορία Κάτω Στενής, από το Νοέμβριο του 1979 όπου και ιερουργεί μέχρι σήμερα.

Στην Κάτω Στενή, μετά τον Παπαπέτρο Σιμιτζή, που απεβίωσε στις 20 Απριλίου του 1970,  ακολούθησαν, ο Παπακώστας Παπαγεωργίου, που χειροτονήθηκε στις20 Ιουλίου 1970, όπου ιεράτευσε μέχρι το Νοέμβριο του 1979 και από τη χρονολογία αυτή έως σήμερα ιερουργεί στην Άνω Στενή. Στις 25 Νοεμβρίου 1979, χειροτονήθηκε ιερεύς ο Παπαπαναγιώτης Θάνος και ιερούργησε στην Κάτω Στενή μέχρι το 2002. Από το Μάρτιο του 2003 ανέλαβε καθήκοντα εφημέριου ο Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Α. Σέρβος. Στις 16 Απριλίου του 2005 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος στην Ενορία Κάτω Στενής ο Παπαγιώργης  Τσουνής. και από το 2015 ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος, κατά κόσμον, Δημήτριος Καλλής, ο οποίος παραιτήθηκε το Σεπτέμβριο του 2017.

Γιάννης Γιαννούκος

Πηγές

α)  Το Χρονικόν της Στενής του Νομού Ευβοίας, του Δημητρίου Γιαννούκου.

β)  Προφορική παράδοση