ΑΠΟΞΗΡΑΝΣΗ ΣΥΚΩΝ

Τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου «έβγαιναν» τα σύκα.

Το σύκο είναι βρώσιμος καρπός κατάλληλος για ζωοτροφή και ανθρώπινη διατροφή, με γλυκιά γεύση. Έχει μεγάλη θρεπτική αξία και αρκετές βιταμίνες. Όμως δεν μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο διάστημα σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και η εναλλακτική λύση είναι η αποξήρανση.

Προέβαιναν λοιπόν σ΄αυτή τη διαδικασία της αποξήρανσης, για να έχουν για όλο το χειμώνα.

Συκάδες

Τα πιο συνηθισμένα σύκα στη Στενή ήταν τα ασπροβασίλικα (τα πράσινα), τα φαραδόσυκα (σκούρα, δαμασκηνί) και τα λούρια, που ήταν μικρότερα σε μέγεθος.

Να πούμε, πως όταν το σύκο είναι μικρό και αγίνωτο (άγουρο), το λένε μόλιθο και αν το κόψεις βγάζει ένα άσπρο υγρό σαν γάλα, που αν ακουμπήσει στα χέρια σου, σου προκαλεί φαγούρα.

Μάζευαν τα σύκα αφού είχαν ωριμάσει πολύ, τα άνοιγαν πιέζοντας στη μέση, χωρίς να αποχωριστεί το ένα κομμάτι από το άλλο και τα άπλωναν στο χαγιάτι ή σε κάποιο μέρος που να το παίρνει ο ήλιος.

Από κάτω έβαζαν σπάρτα, για να παίρνουν αέρα.

Τα άφηναν εκεί τρεις-τέσσερις μέρες περίπου. Για να προστατεύονται από τις σφήκες και τα διάφορα έντομα έβαζαν από πάνω τούλι και παλαιότερα που δεν είχαν τούλια, έβαζαν, σπάρτα ή διάφορα κλαριά για να εμποδίζουν τα έντομα (σφήκες κ.α.) να πλησιάζουν.

Ανοιγμένα σύκα

Ύστερα τα έπαιρναν και τα συγκολλούσαν ανά δύο από την μέσα μεριά. Τα άπλωναν ξανά στον ήλιο για άλλες τρεις-τέσσερις μέρες

Κάθε μέρα τα γύριζαν. Τα μικρότερα σύκα τα άπλωναν χωρίς να τα ανοίξουν, και μετά τα ζεμάτιζαν.

Σ΄ότι αφορά το ζεμάτισμα, γινόταν ή σε τέντζερη, αν τα σύκα ήταν λίγα, ή αν ήταν πολλά στο καζάνι (κακάβι) που ήταν μονίμως στην αυλή, στηριγμένο πάνω στα «κακαβολίθαρα». Βάζανε τα σύκα λίγα-λίγα και ζεματιζόντουσαν Όταν ζεματίζονταν τα πρώτα, έβαζαν τα επόμενα μέχρι να τελειώσουν.

Μέσα στο νερό που έβραζε έριχναν βασιλικό και βάγια για άρωμα και ρίγανη για συντηρητικό.

Αφού τα άφηναν λίγο να στραγγίσουν, έβαζαν λίγα σε ένα κοφίνι 1-2 οκάδες και από πάνω τοποθετούσαν ρίγανη και φύλλα καρυδιάς. Ξανάβαζαν 1-2 οκάδες σύκα και ξανά ρίγανη και φύλλα καρυδιάς, και αυτό γινόταν μέχρι να γεμίσει το κοφίνι, αλλά και το άλλο κοφίνι και το άλλο και όσα κοφίνια να ήτανε, ανάλογα με την ποσότητα των σύκων.

Αρμαθιά

Όταν στέγνωναν, τα άπλωναν ακόμα 2-3 μέρες και ήταν έτοιμα.

Μερικοί έβαζαν ανάμεσα στα δύο κολλημένα, σύκα και ψίχα καρυδιού και ήταν νοστιμότερα.

Τα σύκα αυτά τα έλεγαν «σκάδες».

Τα μικρότερα σύκα που δεν τα άνοιγαν, μετά το ζεμάτισμα τα περνούσαν σε μια κλωστή, τα έκαναν αρμαθιά, και τα κρεμούσαν. Τα έλεγαν «αρμάθια»

Τα αποξηραμένα φαραδόσυκα τα χρησιμοποιούσαν για τροφή των ζώων.

-Λένε ότι πολλοί γεωργοί όταν πήγαιναν στο χωράφι έπαιρναν μαζί τους 2-3 σκάδες και με αυτές περνούσαν μέχρι το απόγευμα που γυρνούσαν στο σπίτι.

Γιάννης Γιαννούκος.